Zrzeczenie się spadku a odrzucenie spadku – różnice i odpowiedzialność za długi

Dziedziczenie często kojarzy się z przejęciem majątku po zmarłym, ale w praktyce nie zawsze okazuje się korzystne. W sytuacji, gdy spadek jest zadłużony lub niechciany, polskie prawo przewiduje dwa instrumenty - zrzeczenie się spadku oraz odrzucenie spadku. Choć na pierwszy rzut oka wydają się podobne, różnią się momentem dokonania, skutkami oraz wpływem na odpowiedzialność za długi. Poniżej wyjaśniamy, na czym polega każda z tych procedur i co warto wziąć pod uwagę, podejmując decyzję o rezygnacji z dziedziczenia.

Czym jest zrzeczenie się spadku?

Zrzeczenie się spadku to umowa zawierana między potencjalnym spadkobiercą a przyszłym spadkodawcą jeszcze za jego życia. W formie aktu notarialnego strony ustalają, że przyszły spadkobierca rezygnuje z prawa do dziedziczenia po zmarłym. W rezultacie osoba zrzekająca się jest traktowana tak, jakby nie dożyła chwili otwarcia spadku, co oznacza wyłączenie z dziedziczenia ustawowego oraz utratę prawa do zachowku.

Zrzeczenie się spadku jest więc działaniem wyprzedzającym – pozwala uniknąć przyszłych problemów, w tym konieczności przejęcia zadłużonego majątku. Warto jednak pamiętać, że cofnięcie tej decyzji wymaga ponownej umowy z przyszłym spadkodawcą.

>> W tym wpisie znajdziesz więcej informacji o tym czym jest Zrzeczenie się spadku

Czym jest odrzucenie spadku?

Odrzucenie spadku to złożenie oświadczenia o rezygnacji z dziedziczenia po osobie już zmarłej. Procedura ta dokonywana jest po śmierci spadkodawcy, w terminie 6 miesięcy od momentu, gdy spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Odrzucenie spadku może nastąpić przed sądem lub notariuszem. Spadkobierca, który odrzuca spadek, jest traktowany tak, jakby nie dożył otwarcia spadku, a jego udział przechodzi na kolejne osoby w linii dziedziczenia.

Odrzucenie spadku to reakcja na zastaną sytuację – pozwala uniknąć przyjęcia majątku obciążonego długami, jeśli spadkobierca uzna, że dziedziczenie jest niekorzystne.

>> W tym wpisie znajdziesz więcej informacji o tym czym jest Odrzucenie spadku

Różnice między zrzeczeniem się a odrzuceniem spadku

1. Czas podjęcia decyzji
   • Zrzeczenie się spadku odbywa się przed śmiercią spadkodawcy,
   • Odrzucenie spadku ma miejsce po jego śmierci.
2. Forma prawna
   • Zrzeczenie się dziedziczenia wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego między spadkodawcą a potencjalnym spadkobiercą,
   • Odrzucenie spadku polega na złożeniu oświadczenia przed notariuszem lub w sądzie, bez udziału spadkodawcy.
3. Skutki dla zachowku
   • Zrzeczenie się spadku wyłącza również prawo do zachowku,
   • Odrzucenie spadku nie wpływa na prawo do zachowku, jeśli spadkobierca nie byłby do niego uprawniony i tak.
4. Cofnięcie decyzji
   • Zrzeczenie się spadku można cofnąć tylko za zgodą przyszłego spadkodawcy, zawierając kolejną umowę notarialną,
   • Odrzucenie spadku jest nieodwracalne po upływie terminu 6 miesięcy – po złożeniu oświadczenia nie da się go w zwykłym trybie cofnąć.

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Zarówno zrzeczenie się spadku, jak i odrzucenie spadku mają na celu uniknięcie obciążeń finansowych. Jeśli istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że spadek jest zadłużony, warto rozważyć jedno z powyższych rozwiązań.

Zrzeczenie się spadku jeszcze za życia spadkodawcy sprawia, że potencjalny spadkobierca w ogóle nie znajdzie się w kręgu dziedziczenia. Nie stanie się więc stroną w sprawach dotyczących długów zmarłego.

Odrzucenie spadku po śmierci zmarłego również wyklucza odpowiedzialność za długi, ale decyzja ta musi zostać podjęta w terminie 6 miesięcy. Jeśli spadkobierca nie złoży oświadczenia o odrzuceniu spadku, może być odpowiedzialny za zobowiązania do wartości odziedziczonego majątku.

Zrzeczenie się spadku a odrzucenie spadku

Zrzeczenie się spadku a odrzucenie spadku to dwie różne instytucje, które pomagają uniknąć niekorzystnych sytuacji związanych z dziedziczeniem, zwłaszcza gdy spadek jest zadłużony. Kluczową różnicą jest moment podjęcia decyzji – zrzeczenie się spadku następuje przed śmiercią spadkodawcy, natomiast odrzucenie po jego zgonie. Oba rozwiązania pozwalają wyeliminować odpowiedzialność za długi, jednak mają odmienne skutki dla prawa do zachowku i możliwość cofnięcia decyzji.

Jeżeli zastanawiasz się, które rozwiązanie będzie lepsze w Twojej sytuacji lub potrzebujesz profesjonalnej pomocy prawnej, skontaktuj się z kancelarią Owo Adwokaci we Wrocławiu. Nasi doświadczeni prawnicy pomogą Ci zrozumieć dostępne opcje i wybrać tę, która najlepiej zabezpieczy Twoje interesy.